Kleurendia’s van vooroorlogs Rotterdam ontdekt
Het Stadsarchief Rotterdam verkeert in een jubelstemming: er is een enorme reeks kleurendia’s van de vooroorlogse stad opgedoken. Een vondst van groot historisch belang.
Ik mag 34 van deze unieke beelden plaatsen en juich mee. Wat een visueel feest!
Foto’s: Richard Boske, Stadsarchief Rotterdam
Wanneer ik door het hedendaagse Rotterdam loop, beeld ik me soms in dat onder de grond de vooroorlogse stad nog steeds aanwezig is. Dat deze ondanks het afgrijselijke Duitse bombardement op 14 mei 1940 en de latere sloopdrang van de heren bestuurders (een rapport van de bouwpolitie stelde dat 144 beeldbepalende panden opgelapt konden worden, maar men wilde breken met het verleden), wist te overleven. Het oude stadshart nog zachtjes klopt.
Ik geniet er ontzettend van wanneer er fysieke resten van het vooroorlogse Rotterdam uit de bodem omhoog komen. Bij de bouw van de Markthal stuitten archeologen van het Bureau Oudheidkundig Onderzoek Rotterdam (BOOR) bijvoorbeeld op een oude kademuur. Onderdeel van een van de talloze grachten die het centrum ooit rijk was. Het is alsof de oude stad weigert om helemaal te verdwijnen. Ze een lange neus maakt naar de mensen die haar het liefst doodzwijgen en het alleen maar over de zoveelste betontoren van Rem Koolhaas willen hebben. Rotterdam is een moderne stad, roepen ze. Heimwee naar vroeger is ‘gezeur’.
Oude Hoofdplein met rechts de Nieuwe Maas. Op de achtergrond het Maasstation. Hier staat nu Tropicana.
Wie bij het zien van deze foto’s nog steeds beweert dat het vooroorlogse Rotterdam lelijk was, is gek.
Wijnhaven. Alleen de Regentessebrug overleefde het bombardement.
Boompjes met op de achtergrond de Maasbruggen. Ik word heel weemoedig van deze foto.
Boompjes ter hoogte van huisnummer 177.
Sleperswagen in de sneeuw aan de Boompjes.
Leuvehaven vanuit het zuiden. Rechts huizen aan de Terwenakker.
Boompjes, hoek Rederijstraat. De winters waren ijskoud.
Rederijkade, links Zeil- en Vlaggemakerij en Handel in Scheepsbenodigdheden H. Visser.
Handkar voor de verkoop van melk op straat. Hier extra gekoeld.
Schaatspolonaise op (vermoedelijk) de Kralingse Plas.
De oude stad roert zich opnieuw, want het Stadsarchief Rotterdam kreeg vijftig unieke kleurendia’s van het vooroorlogse Rotterdam in zijn bezit. De beelden zijn afkomstig uit de nalatenschap van Richard Boske (1884-1949). Deze van oorsprong Duitse ondernemer vestigde zich in 1919 met zijn gezin in Rotterdam. Daar werd hij directeur van de handelsonderneming de NV Intermetaal, die kantoor hield op de hoek van de Bierstraat en de Scheepmakershaven. Bij het bombardement van 1940 ging dit pand verloren, net als veel andere door Boske gefotografeerde gebouwen. In 2014 schonk de familie Boske de foto’s aan het Stadsarchief Rotterdam, die ze nu online doorzoekbaar heeft gemaakt.
De beelden, waarvan ik er 34 mag laten zien, zijn geschoten in de jaren dertig van de vorige eeuw. Vermoedelijk in 1938 en 1939. Kleurenfotografie begon toen net een beetje op te komen. Het gaat vooral om stadsgezichten van de omgeving Boompjes, Haringvliet en Wijnhaven. Soms zien we de straten en kades ook verstopt onder een dikke laag sneeuw. Maar ik stop nu met praten. Geniet van deze prachtbeelden. Hieronder volgen er nog véél meer.
Het standbeeld van Erasmus aan de Grotemarkt. Op de achtergrond het treinviaduct.
Wijnhaven met links de Regentessebrug uitkomend op de Posthoornsteeg. Hoor je het trammetje rinkelen?
Bloemenman verkoopt ruikertjes aan bewoner (familie Boske) van de Scheepmakershaven 29b.
Opnieuw de Scheepmakershaven. Jammer dat Richard Boske niet meer van het centrum fotografeerde.
Wijnhaven, hoek Korte Wijnbrugstraat. Kantoorpand Noordzee had na 14 mei 1940 hersteld kunnen worden.
Haringvliet vanuit het westen. Links achterin het Oogziekenhuis.
Coolsingel bij avond. Verlichting van Cineac NRC en rechts daarvan Heck’s Lunchroom.
De Zeevischmarkt bij avond. Rechts het pand van modehuis Gerzon.
Schepen aan de Blaak, ter gelegenheid van het regeringsjubileum van koningin Wilhelmina in 1938.
Wytemaweg, sportvelden in Het Park. Op de achtergrond het kantoorgebouw van Unilever.
Scheepmakershaven met het kantoor van metaalhandel Intermetaal, hoek Bierstraat.
Jonge mariniers laten hun armspieren werken in de Scheepmakershaven.
Scheepmakershaven, zuidzijde. Achterkant van Centrale Suikermaatschappij gevestigd aan de Boompjes 43.
Het laden of lossen van een sleperswagen aan de Scheepmakershaven.
Het was een compleet andere wereld.
Deze man zou zich doodschrikken als hij het Rotterdam van nu zag. Zijn stad is volledig weg.
De foto’s zijn zo helder dat acht decennia en een wereldoorlog voor je ogen wegvallen.
Veerhaven. Sociëteit van de koninklijke Roei- en Zeilvereniging de Maas.
Het Museum voor Land- en Volkenkunde aan de Veerhaven. Tegenwoordig het Wereldmuseum.
Langs de Wilhelminakade lagen de schepen van de Holland Amerika Lijn, zoals de SS Statendam.
Het absolute paradepaardje was de SS Nieuw-Amsterdam.
De stoere Maasbruggen moesten in de jaren negentig wijken voor de nieuwe spoortunnel.
Magazijn van metaalhandel Intermetaal aan de Bierstraat 28b.
Alle vijftig kleurendia’s van Richard Boske zijn te bekijken op stadsarchief.rotterdam.nl. Ik hoop dat een slimme uitgever hier snel een boek van maakt!
Deel dit artikel!
Gerelateerde berichten
Een monster van een bibliotheekkast →
Maak van je woensdag een supervlodag →
Het magische leren dierenrijk van Deru →
Hoi danny prachtige foto’s mag ik ze delen op facebook of zitten er nog rechten aan?
MVG
kees van Holst
Als geboren Rotterdamse, geboren in een uitsluitend Rotterdamse familie, wonend in het buitenland, geniet ik met volle teugen van al deze mooie foto’s en verhalen. Ik ben met duizenden draadjes verbonden met deze stad. Varend door de haven van Rotterdam tijdens de Wereldhavendag heb ik zo veel Rotterdams horen praten dat ik dat accent met gemak weer oppakte. Voelde me weer zo thuis. Het is waar dat het meisje uit Rotterdam in gehaald, maar Rotterdam onmogelijkt uit het meisje.
Fantastic! Moved from Rotterdam in 1965 and the pictures are great. Keep up the good work.
Amazing to see these photos! I love living in Rotterdam but learning about the history and seeing photos like these are always great!
prachtige foto’s. heerlijke nostalgie.
Geweldige foto’s, ik ben er enorm blij mee!
Aangezien ik van 1934 ben, kende ik de vooroorlogse stad nauwelijks.
Het bombardement maakte ik wel bewust mee, als jongste telg van de Kamstra-familie uit de Prinses Julianalaan 96.
Karl Boske was regelmatig in huize- Kamstra over de vloer als vriend van mijn broers. Mede daardoor maken deze foto’s veel indruk op mij.
I
Wat leuk! En jullie wisten ook niet van het bestaan van deze foto’s?
Prachtige foto’s! Mijn schoonmoeder, bijna 95,is in Rotterdam geboren. Ze woont al heel lang in Amsterdam net als wij. Ik zal ze haar laten zien, vindt ze vast geweldig. Bedankt.
Hoe vond ze ze?